Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Aparat ortodontyczny - fakty i mity na temat leczenia wad zgryzu

Lucyna Tataruch
Lek. Dent. Daria Wojtkowska z higienistkami
Lek. Dent. Daria Wojtkowska z higienistkami Tomasz Czachorowski
Z uśmiechem na twarzy podwajasz swoje możliwości - mówi ortodontka Daria Wojtkowska, właścicielka Centrum Ortodontycznego i Medycznego BlueMed. Dlatego warto zadbać o zdrowe i proste zęby.

Uśmiech dodaje uroku, odejmuje lat. I choć najpiękniejszy to ten szczery, warto w porę zatroszczyć się również o swoje zęby - nie tylko ze względów estetycznych, ale i zdrowotnych.

Podjęcie decyzji o założeniu aparatu ortodontycznego w dorosłym życiu nie jest łatwe. W internecie aż roi się od przeróżnych opinii, informacji i porad na ten temat.

  • Jaki aparat jest najskuteczniejszy?
  • Czy to prawda, że po założeniu aparatu trzeba drastycznie zmienić dietę?
  • Czy faktycznie leczenie ortodontyczne bardzo boli i musi trwać kilka lat?

Co jest faktem, a co mitem z powtarzanych odpowiedzi na te i inne pytania - tłumaczy lek. dent. Daria Wojtkowska, Master of Science in Orthodontics, właścicielka Centrum Ortodontycznego i Medycznego BlueMed w Bydgoszczy.

Lek. Dent. Daria Wojtkowska z higienistkami
Lek. Dent. Daria Wojtkowska z higienistkami Tomasz Czachorowski

MIT: Jedynie w dzieciństwie można skutecznie skorygować wadę zgryzu

Nigdy nie jest za późno na leczenie ortodontyczne! Istotny jest jedynie stan kości pacjenta - dlatego przed rozpoczęciem leczenia zawsze wykonuje się diagnostyczne zdjęcia radiologiczne, które pozwalają ocenić warunki kostne. Jeśli nie ma związanych z nimi przeciwwskazań, wiek nie gra roli. To prawda, że młodsi, rosnący pacjenci są bardziej podatni na zmiany, ale w późniejszym wieku korekta zgryzu również daje pożądane efekty. Moja najstarsza pacjentka miała 72 lata! Krzywe zęby przez całe życie był jej wielkim kompleksem, dziś cieszy się pięknym, prostym uśmiechem.

Aparat ortodontyczny - fakty i mity na temat leczenia wad zgryzu

MIT: Krzywy zgryz to wyłącznie problem estetyczny

Każdego pacjenta na wizycie konsultacyjnej zawsze najpierw pytam, co mu się w jego zębach nie podoba. Może być to np. krzywa
jedynka, wystająca trójka. Przeważnie jednak wyprostowanie takiego zęba nie jest wcale najistotniejszym punktem całego planu leczenia. Nieprawidłowy zgryz to nie tylko kompleks, któremu chcemy zaradzić, ale i wiele dolegliwości zdrowotnych, np.: większe ryzyko ścierania się zębów czy brak możliwości ich dokładnego czyszczenia, co w efekcie prowadzi do odkładania się kamienia, chorób dziąseł, próchnicy. U niektórych pacjentów w związku z nieprawidłowym ułożeniem zębów pojawiają się bóle głowy, stawu skroniowo-żuchwowego, a nawet problemy z wysypianiem się. Zdecydowanie więc warto odwiedzić ortodontę nie tylko ze względu na estetykę zębów.

FAKT: Wyleczenie wady zgryzu może odmłodzić twarz

Mając piękne proste zęby, chętniej się uśmiechamy! Leczenie ortodontyczne często też poprawia rysy twarzy, ponieważ odpowiednio ustawione struktury kostne wymuszają inne ułożenie tkanek miękkich. Wiele z moich pacjentek zauważa, że ich usta wydają się większe, profil stał się bardziej atrakcyjny. Jedna pani wspominała nawet, że osoby, które jej dawno nie widziały, od razu ją komplementowały, choć nie potrafiły wskazać, co się zmieniło (śmiech). Poza tym niektórzy twierdzą, że już przez sam aparat czują się młodziej.

Aparat ortodontyczny - fakty i mity na temat leczenia wad zgryzu

MIT: Najbardziej skuteczny jest klasyczny aparat metalowy

Dawniej aparaty ceramiczne, czyli tzw. estetyczne, faktycznie słabiej działały. Obecnie jednak technika jest już na tyle dopracowana, że tworzywo nie wpływa na czas i skuteczność leczenia. Taki aparat można stosować przy niemalże każdej wadzie zgryzu. Chętnie wybierają go osoby, którym zależy na tym, aby aparat był mniej widoczny na co dzień.

Zarówno w przypadku aparatów ceramicznych, jak i metalowych, stosujemy dwa rodzaje. Pierwszy to aparat z ligaturami, czyli tzw. gumkami, które dociskają łuk do zamka przyklejonego na zębie. Wymieniamy je na każdej wizycie. Produkuje się je we wszystkich kolorach tęczy, a wybór odpowiedniego odcienia to ulubiony element spotkań z ortodontą wielu pacjentów, szczególnie tych młodszych (śmiech). Drugi rodzaj to aparat samoligaturujący, do którego nie potrzeba dodatkowych elastycznych elementów. Jest on nieco droższy, ale umożliwia rzadsze wizyty w gabinecie.

Dodatkowo stosujemy także aparaty nakładkowe, które jeszcze kilka lat temu sprawdzały się jedynie przy drobnych wadach. Dziś jest już coraz mniej ograniczeń dla tego typu rozwiązań.

MIT: Aparat z czasem przebarwia się od jedzenia i picia

Zamki - zarówno metalowe, jak i ceramiczne - nie zmieniają swojego koloru przez cały okres leczenia. Jedynymi elementami, które mogą się przebarwić, są ligatury, ale regularnie wymieniane nie powinny sprawiać kłopotów. Ewentualnie powstałe osady czy przebarwienia wokół aparatu profesjonalnie może usunąć higienistka stomatologiczna na dodatkowej wizycie.

Aparat ortodontyczny - fakty i mity na temat leczenia wad zgryzu

FAKT: Przed założeniem aparatu trzeba wyleczyć zęby

To prawda, chociaż zawsze sugeruję, aby przed podjęciem decyzji o kosztownym i skomplikowanym leczeniu stomatologicznym najpierw skonsultować się z ortodontą. Być może okaże się, że zęby, na które wydalibyśmy bardzo dużo pieniędzy, trzeba będzie i tak usunąć. Czasem też udaje nam się zmodyfikować plan leczenia na tyle, by pozbyć się właśnie tych zębów i pozamykać aparatem przestrzenie, jakie powstały na skutek ekstrakcji.

Oczywiście podczas noszenia aparatu również można, a nawet trzeba regularnie odwiedzać stomatologa. Jeśli pojawi się jakiś ubytek, z reguły ściągamy tylko część aparatu, aby ułatwić dotarcie do zęba.

Poza tym przed założeniem aparatu zęby muszą być idealnie wyczyszczone, a jeśli pacjent ma skłonności do powstawania osadu lub kamienia nazębnego, należy przeprowadzić zabieg higienizacji.

FAKT / MIT: Noszenie aparatu jest bolesne

Jest to sprawa absolutnie indywidualna. Są pacjenci, którzy nawet pytają, czy na pewno wszystko w tym aparacie działa, bo nic ich nie boli. Zdarzają się i tacy, którzy wspominają o dużym dyskomforcie, bólu samych zębów lub warg czy policzków obtartych dodatkowymi elementami w buzi. Najtrudniej jest bezpośrednio po założeniu aparatu. Ból związany z dodatkową siłą na zębach pojawia się też niekiedy po kolejnych wizytach. Warto się na to przygotować, choć nie ma co się bać, bo te dolegliwości towarzyszą pacjentom przez bardzo krótki czas w stosunku do całego leczenia. Co ciekawe, z moich obserwacji wynika, że na ból częściej uskarżają się mężczyźni (śmiech).

Aparat ortodontyczny - fakty i mity na temat leczenia wad zgryzu

MIT: Nosząc aparat trzeba drastycznie zmodyfikować swoją dietę

Na pewno nie potrzeba drastycznych zmian. Ważne jest tylko, aby wyeliminować z diety produkty, które mogą uszkodzić aparat - odkleić zamki. Są to przede wszystkim drobne i bardzo twarde rzeczy, np. pestki, orzechy. Dodatkowo powinniśmy zrezygnować z klejących przysmaków, takich jak karmelki czy krówki, a także z gum do żucia, które mogą zaplątać się w aparat.

FAKT: Mycie zębów podczas noszenia aparatu jest trudniejsze

Najwięcej kłopotu sprawia pacjentom doczyszczenie wszystkich przestrzeni między aparatem, w których zbiera się płytka nazębna. Niestety brak dbałości o higienę jamy ustnej może spowodować późniejsze problemy, np. demineralizację widoczną w postaci białych plam, próchnicę, poważne choroby dziąseł. Przy każdej wizycie kontrolnej zwracam uwagę, gdy widzę niedoczyszczone miejsca. Potem wspólnie z pacjentem szukamy rozwiązań - może potrzebna jest inna szczoteczka, modyfikacja ruchów podczas mycia, dodatkowe szczoteczki międzyzębowe, nitka czy irygator.

Na pewno trzeba liczyć się z tym, że po założeniu aparatu ta prosta z pozoru czynność będzie nam zajmowała więcej czasu. Idealnie byłoby myć zęby po każdym posiłku. Jeśli jednak nie mamy takiej możliwości, to warto chociaż wypłukać buzię wodą i usunąć wszelkie resztki pokarmowe, które lubią się chować w zakamarkach.

Aparat ortodontyczny - fakty i mity na temat leczenia wad zgryzu

FAKT: Zmiany mogą być widoczne już na początku leczenia. Nawet po pierwszym miesiącu noszenia aparatu

Wielu pacjentów jest zaskoczonych tym, jak szybko mogą prostować się zęby! Dlatego też na początku prawie każdy jest niezwykle zmotywowany do leczenia i przestrzegania wszystkich zaleceń ortodonty. Kryzys przychodzi później, gdy zęby wydają się już być od dawna prawidłowo ustawione, a nadal trzeba nosić aparat (śmiech). Ten etap jest jednak niezbędny do tego, aby efekt był trwały.

FAKT: Aparat trzeba nosić około dwa lata

Standardowo przyjmuje się, że leczenie ortodontyczne trwa 2-2,5 roku. Jeśli zmusimy kości do zmiany zbyt szybko i nie pozostawimy sobie czasu na ustabilizowanie tego efektu, to w równie ekspresowym tempie zęby wrócą na dawne miejsca. Oczywiście nie oznacza to, że im dłużej, tym lepiej! Przedłużając noszenie aparatu do 5 czy 7 lat, również narażamy się na groźne powikłania.

Aparat ortodontyczny - fakty i mity na temat leczenia wad zgryzu

FAKT: Ostateczny efekt w dużej mierze zależy od samego pacjenta

Systematyczne wizyty i stosowanie się do zaleceń ortodonty są niezwykle ważne dla końcowego efektu! Zawsze na wizycie konsultacyjnej pytam również, czy regularne spotkania nie będą dla pacjenta problemem. Bez nich nie jesteśmy w stanie nic zrobić. Niestety zdarzają się pacjenci, którzy pojawiają się w gabinecie raz na kilka miesięcy. Każda opuszczona wizyta wydłuża czas leczenia, ponadto aparat bez kontroli, szczególnie dodatkowo uszkodzony, zamiast prostować zęby, może je powykrzywiać.

MIT: Ściągnięcie aparatu stałego oznacza koniec leczenia

Po ściągnięciu aparatu każdego pacjenta czeka jeszcze faza retencji, czyli utrzymania efektu. Wiele osób o tym zapomina, a jest to równie istotny etap. Służą do tego ruchome aparaty retencyjne, które przez pierwsze kilka miesięcy powinny być noszone tak często, jak się da, a po tym czasie już jedynie na noc. Możemy również zastosować retencję stałą, czyli podklejony do wewnętrznej strony zębów drucik, który stabilizuje ich ustawienie. Jeśli w jakiś sposób nam to przeszkadza, zawsze powinniśmy umówić się na dodatkową wizytę i skonsultować z ortodontą inny sposób retencji. Nie wolno rezygnować z niej na własną rękę. Bardzo ważne jest również pilnowanie harmonogramu wizyt kontrolnych z aparatami retencyjnym.

Aparat ortodontyczny - fakty i mity na temat leczenia wad zgryzu

Potrzebujesz konsultacji medycznej lub wizyty u specjalisty?

ZADZWOŃ +48 515 510 111 lub +48 515 510 222

Centrum Ortodontyczne i Medyczne BlueMed
ul. Marii Skłodowskiej-Curie 48, Bydgoszcz

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści (5) - oszustwo na kartę NFZ

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera